Tłuszcze są jednym z
elementów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu
człowieka. Są one, obok węglowodanów głównym źródłem
energii, gromadzą zapasy w organizmie, stanowią źródło
niektórych witamin (A,D,E) i nienasyconych kwasów tłuszczowych,
chronią od nadmiernej utraty ciepła, tkanka tłuszczowa stanowi
magazyn wody (30-50% tkanki tłuszczowej to woda), są ważnym
składnikiem błon komórkowych.
Niemniej jednak jak ze
wszystkim, tak i z tłuszczami nie należy przesadzać. Wg dietetyków
tłuszcze powinny pokrywać nie więcej niż 30% zapotrzebowania na
energię.
W zależności od
metabolizmu, aktywności oraz od warunków, w których człowiek
przebywa, przyjmuje się, iż zapotrzebowanie dzienne wynosi ok. 80-150g
tłuszczu.
Nie znaczy to jednak, że
siądziemy sobie do stołu i "wciągniemy" łychą 120 g
smalcu i problem z głowy. Pamiętajcie o tłuszczu tzw. "ukrytym"
lub "niewidocznym". Znajduje się on w wielu potrawach:
słodyczach, przetworach mlecznych, wyrobach mięsnych, różnego
rodzaju przekąskach, potrawach gotowanych, smażonych itp.
Rodzaje tłuszczu.
Ze względu na typy kwasów
tłuszczowych występujących w tłuszczach dzielimy je na nasycone i
nienasycone.
Tłuszcze nasycone.
Nasycone są najczęściej w
postaci stałej i występują w produktach pochodzenia zwierzęcego,
czyli mięsa, masło, smalec, sery, śmietana. Nie zaleca się
spożywania dużych ilości tego typu tłuszczu, gdyż jest on
odpowiedzialny za powstawanie tzw. "złego cholesterolu" we
krwi (LDL).
Tłuszcze nienasycone.
Tłuszcze nienasycone są w
postaci płynnej i mają pochodzenie roślinne (olej rzepakowy,
oliwa, olej kukurydziany, winogronowy, sojowy, słonecznikowy),
ewentualnie występują w rybach. Spożywanie tego typu tłuszczu jest
wskazane ze względu na produkcję tzw. "dobrego cholesterolu" (HDL).
Tłuszcze trans.
Istnieją jeszcze tłuszcze
"trans", które powstają w wyniku utwardzania tłuszczu
roślinnego. Występują one przede wszystkim w margarynach i we
wszelkiego rodzaju chrupkach, chipsach, ciastkach i batonach.
Podobnie jak tłuszcze nasycone powoduje on powstawanie "złego
cholesterolu".
Jak kupować wyroby
zawierające tłuszcze?
Przede wszystkim należy
dokładnie czytać etykiety.
Jeżeli chcecie kupić
śmietanę, to koniecznie musi być napisane, że jest to śmietana.
Jeżeli będzie jakaś dziwna nazwa np. Śmietanowa lux, to możecie
być pewni, że jest to wyrób śmietanopodobny wykonany z tłuszczu
roślinnego. Ta sama zasada obowiązuje w przypadku masła i serów.
Na etykiecie musi być nazwa rodzajowa wyrobu – słowo masło, ser,
śmietana.
Olej. Do obróbki
termicznej (smażenie, pieczenie) najlepiej nadaje się olej
rzepakowy i tłuszcze zwierzęce. Przy kupnie zwracać uwagę na cenę
litra. Bywa, że duże opakowania (3 i 5-cio litrowe)
w przeliczeniu na litr są
droższe od litrowych.
Tłuszcz łatwo się psuje (jełczeje), dlatego też zwracajcie uwagę w jakich
warunkach wyroby
zawierające tłuszcz są przechowywane w sklepie. Właściwym
miejscem są zamrażarki i chłodnie.
Kupując masło i margarynę
zwracajcie uwagę na % zawartość tłuszczu. Nieraz lepiej wydać
trochę więcej i mieć tłuszcz, a nie coś, co leżało koło
tłuszczu. Szczególnie widać różnicę w zawartości tłuszczu
porównując margaryny.
Koniecznie sprawdzajcie daty
ważności.
Nie bójcie się wąchać,
nos jest najlepszym doradcą.